Chào mừng các chủ tướng tương lai đã đến với chương đầu tiên. Trước khi chúng ta bàn đến những chuyện đao to búa lớn như chiếm lĩnh thị trường hay gọi vốn bạc tỷ, có một việc tối quan trọng mà 9/10 startup "ngủm" sớm đã bỏ qua. Đó chính là: Soi gương.
Ai khởi nghiệp mà chẳng có một buổi chiều ngồi quán cà phê, tay cầm cuốn sổ, mắt nhìn xa xăm, trong đầu là cả một kế hoạch thay đổi thế giới. Ý tưởng của mình là số một! Sản phẩm của mình rồi sẽ đi vào lịch sử! Chúng ta thường yêu ý tưởng của mình đến mức mù quáng, cứ ngỡ nó là tuyệt phẩm không góc chết.
Nhưng thương trường không phải là phim ngôn tình. Nó không có "filter" làm đẹp, chỉ có sự thật trần trụi.
Trích lời Tôn Tử:
Tôn Tử nói: "Biết mình, biết người, trăm trận không nguy".
Xin phép diễn giải lại cho hợp thời: Tướng không biết mình có gì trong tay, không biết đội quân của mình mạnh yếu ra sao mà đã xua quân ra trận, thì cầm chắc vé "bán lúa giống" để trả nợ. "Biết người" rất quan trọng, nhưng cái gốc vẫn phải là "BIẾT MÌNH" trước đã.
Bí Kíp Thực Chiến: Làm sao để "Biết Mình"?
Đừng trả lời theo cảm tính "em nghĩ là em mạnh về...". Hãy dùng 2 công cụ đơn giản nhưng cực kỳ đau đớn (và hiệu quả) sau:
1. Vẽ Ma Trận SWOT - Đừng Chỉ Nghĩ Trong Đầu!
Lấy ngay một tờ giấy A4, chia làm 4 góc. Nghiêm túc viết ra:
-
S - Strengths (Điểm mạnh): Mình có cái gì mà đối thủ thèm khát?
-
Ví dụ: Có ông anh co-founder là dev "cứng" code được mọi thứ? Có nguồn hàng độc quyền giá rẻ? Có sẵn 500 anh em trên mạng xã hội sẵn sàng ủng hộ? Ghi hết ra!
-
-
W - Weaknesses (Điểm yếu): Mình đang "ngu" ở đâu?
-
Ví dụ: Vốn mỏng như tờ giấy? Team toàn dân kỹ thuật không biết bán hàng? Founder nói trước đám đông là run? Đừng ngại, càng thành thật càng tốt.
-
-
O - Opportunities (Cơ hội): Ngoài kia có "gió đông" nào đang thổi cho mình không?
-
Ví dụ: Chính phủ vừa ra chính sách hỗ trợ? Người dùng bỗng dưng phát cuồng vì trend "sống xanh" mà sản phẩm mình lại đáp ứng được? Đối thủ lớn vừa dính phốt?
-
-
T - Threats (Thách thức): Có "vật cản" nào có thể khiến mình "sấp mặt"?
-
Ví dụ: Thằng khổng lồ X tuyên bố sắp nhảy vào thị trường này? Sắp có luật mới siết chặt ngành của mình? Chi phí nguyên vật liệu đang tăng phi mã?
-
Tại sao phải VIẾT RA? Vì ý nghĩ trong đầu nó bay hơi nhanh hơn cả tiền trong túi startup. Viết ra giấy là cách bạn buộc bộ não phải đối mặt với sự thật một cách có hệ thống.
2. Mở "Hòm Thư Tố Cáo" - Nuốt Cục Tự Ái Mà Sống
Sau khi tự "soi gương", hãy để người khác "soi" giúp. Đây là bước đau thương nhưng giá trị nhất.
Hãy tìm đến 3-5 người mà bạn tin tưởng (mentor, bạn thân, người có kinh nghiệm) và hỏi họ đúng một câu:
"Nếu phải chỉ ra một điểm NGU NGỐC NHẤT của ý tưởng/sản phẩm này, anh/chị/mày sẽ nói gì?"
Tại sao phải dùng từ "ngu ngốc"? Vì nó buộc người ta phải bỏ qua những lời khen xã giao để đi thẳng vào vấn đề chí mạng.
Nhiệm vụ của bạn khi nghe: Câm nín, gật đầu, ghi chép và cảm ơn, dù tim đang rỉ máu. Đừng cố gắng giải thích, đừng bao biện. Mục đích của bạn là thu thập dữ liệu thô, không phải để thắng một cuộc tranh luận.
Tinh Thần Cần Có:
Bài học lớn nhất của "Kế Soi Gương Thần" là rèn luyện sự trung thực đến tàn nhẫn với bản thân. Founder thành công không phải là người không bao giờ sai, mà là người nhận ra mình sai nhanh nhất và sửa sai lẹ nhất.
Sự ảo tưởng về bản thân và sản phẩm là liều thuốc độc ngọt ngào nhất giết chết mọi startup.
CHỐT HẠ:
Hiểu mình thì bớt ảo tưởng, bớt ảo tưởng thì bớt "sấp mặt".
---
Đây là Bài 01 trong chuỗi series Binh pháp khởi nghiệp - chia sẻ những bài học đắt giá qua quá trình khởi nghiệp của bản thân tác giả.
Đón đọc Bài 02 tại Blog kiến thức (ceopro.vn) nơi chúng ta sẽ cùng nhau thi triển kế "Dòm Ngó Hàng Xóm" để xem thiên hạ ngoài kia đang làm ăn buôn bán ra sao.
--
Chia sẻ bởi Trần Đức Huân
Chủ tịch Câu lạc bộ CEO PRO
Chủ tịch Kylin Capital - Chuyên tư vấn quản lý tài sản và tư vấn quản lý tài chính cá nhân.
Đăng ký trở thành thành viên của CEO PRO tại đây.
